Herfst in je hoofd

Als we in Nederland zeggen: “Het is weer de tijd van het jaar,” bedoelen we meestal dat de zomer definitief heeft plaatsgemaakt voor de herfst. We zijn niet meer verbaasd dat kruidnoten en pepernoten weer in de winkels liggen; in plaats daarvan accepteren we het en misschien vinden we het zelfs fijn. Het cliché van een warme kop thee onder een dekentje op de bank wordt werkelijkheid. De kachel mag aan, de regen tikt tegen de ramen, de kaarsen branden, en huismussen voelen zich niet langer schuldig over hele weekenden binnenshuis doorbrengen.

Joggingpakken en coltruien zijn weer terug. De hippe vogels kunnen niet wachten op hun ‘Pumpkin Spice Latte’, terwijl anderen erwtensoep en stamppot aan hun menu toevoegen. De smaken van kaneel en nootmuskaat domineren. Zelf word ik altijd enthousiast van kaasfondue in dit seizoen, hoewel ik moet toegeven dat ik het ook wel eens in de zomer op tafel zet. Dit seizoen van warme bruintinten, oranje kleuren en de geur van brandend hout vraagt om een bijpassende soundtrack. We betreden de wereld van de ‘herfstliedjes’.

Maar wat maakt een liedje geschikt voor de herfst? In een onderzoek van een Amerikaans psychologiemagazine las ik dat genres zoals jazz, blues, klassieke muziek en folk het meest passend worden geacht voor de herfst- en wintermaanden. De muziek mag introspectief en melancholisch zijn, en vaak wat complexer dan wat we normaal gesproken in een strandtent horen.

Het is vaak een ballade, soms richting mid-tempo. Alt-rock doet het goed, indierock, zo je wilt. Een stemmige piano horen we graag. Uit eigen niet-wetenschappelijk-onderbouwd onderzoek met n=1 kan ik melden: de mandoline doet het ook uitmuntend dit seizoen. Er zitten soms tekstuele verwijzingen in de ultieme herfstliedjes, al rijmen zowel ‘herfst’ als ‘autumn’ niet heel erg lekker, en werkt het adagium ‘show, don’t tell’ ook in songteksten goed, dus we horen veel over vallende bladeren als metafoor voor afscheid en vergankelijkheid.

Er mag heus een sprankje hoop in zitten, een bescheiden strohalm om ons aan vast te klampen totdat de klok weer een uur vooruit gaat, maar niet teveel. Echt onbezonnen vrolijkheid, dat moeten we niet hebben met z’n allen. Dat voelt bijna ongepast. Behalve tijdens de oer-Hollandse fietservaring.

Walgelijke tegenwind en de regen in mijn gezicht, en ondanks de dalende temperatuur toch zwetend onder mijn regenpak vanwege de inspanning. Niet nat op de schouders maar wel onder de oksels. Net een fractie te laat op je bestemming want je denkt altijd dat je Google Maps wel verslaat, maar ja, die houdt geen rekening met de weersomstandigheden. Dan kan de ultieme herfstklassieker Harvest Moon van Neil Young even het heen-en-weer krijgen hoor. Dan heb ik echt het oppervlakkiger spul nodig, iets dat resoneert met iets anders dan mijn ziel en me simpelweg vooruit krijgt. Good Vibrations van de Beach Boys bijvoorbeeld. Muziek die niet heel toevallig is geschreven in Hawthorne, Californië, waar het zelfs in de wintermaanden niet veel kouder is dan 20 graden.

Een column van Eva Koreman.